English
Čeština Maďarština Polština Slovenština
English
Čeština Maďarština Polština Slovenština

Czeski lot kosmiczny

Vladimír Remek – Pierwszy czeski astronauta

W 1978 roku, w czasie gdy Republika Czeska i Słowacja tworzyły jeden kraj – Czechosłowację udało się osiągnąć ważny kamień milowy w dyskusji o rozwoju technologii kosmicznych. Vladimír Remek, pilot myśliwca, został pierwszym astronautą spoza ZSRR i USA, który poleciał w kosmos na pokładzie statku Soyuz 28. Misja ta była ważna nie tylko ze względu na osiągnięcia naukowe, ale także miała symboliczne znaczenie w czasie zimnej wojny, pokazując możliwości i ducha współpracy bloku socjalistycznego.

Misja obejmowała kilka pionierskich celów naukowych, z których większość została opracowana przez czechosłowackich naukowców we współpracy z ich radzieckimi i polskimi kolegami. Te eksperymenty skupiały się na:

  • Badaniu rozmnażania alg chlorella w mikrograwitacji i ich potencjalnym wykorzystaniu w systemach recyklingu powietrza i wody.
  • Przeprowadzaniu eksperymentów wzrostu kryształów, aby wytworzyć unikalne materiały.
  • Badaniu zmian w dostarczaniu tlenu do organizmu w mikrograwitacji za pomocą czechosłowackiego oksymetru.
  • Ocena warunków psychologicznych i medycznych, aby zrozumieć skutki życia i pracy w zamkniętych przestrzeniach.
  • Analizowanie zmian ciepła wewnątrz stacji, aby zrozumieć różnice w emisji ciepła w mikrograwitacji.
  • Obserwowanie zmian jasności i koloru gwiazd blisko horyzontu za pomocą czechosłowackiego fotometru.

Dołączenie do Europejskiej Agencji Kosmicznej

Republika Czeska dołączyła do Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA) w 2008 roku, podczas trzeciego okresu selekcji astronautów ESA. Czternaście lat później, jesienią 2022 roku, ESA wybrała swoją najnowszą, czwartą klasę astronautów. Spośród 22 500 kandydatów wybrano 17 osób. Pięć z nich zostało kandydatami na astronautów bezpośrednio zatrudnionymi przez ESA i rozpoczęło szkolenie. Pozostałych 12 trafiło do głównej grupy rezerwowych astronautów. Chociaż rezerwiści nie są zatrudnieni jako stały personel ESA, mają szansę zostać wybrani do konkretnych projektów jako astronauci projektowi. A to daje im możliwość zostania pełnoprawnymi astronautami w przyszłości. Wśród wybranych rezerwowych astronautów znalazł się Aleš Svoboda z Czech.

Jesień 2022

ESA wybrała 17 osób spośród 22 500 kandydatów do swojej czwartej klasy astronautów. Pięcioro z nich zostało kandydatami na astronautów, a 12 trafiło do rezerwy — w tym Aleš Svoboda z Czech. Osoby z rezerwy mogą zostać wybrane do konkretnych projektów, które potencjalnie umożliwią im pełnoprawny udział w misjach kosmicznych.

Grudzień 2023

Po dokładnej analizie rząd Czech zdecydował się odrzucić ofertę prywatnej firmy Axiom Space, która proponowała wysłanie wybranych astronautów rezerwowych, w tym reprezentantów Czech, na orbitę.

Czerwiec 2024

Rząd Czech oficjalnie ogłosił swoje poparcie dla narodowej inicjatywy lotów kosmicznych, gwarantując wysłanie czeskiego astronauty na orbitę w ciągu pięciu lat, przed rokiem 2029.

Lipiec 2024

Rozpoczną się negocjacje w sprawie potencjalnego szkolenia astronautów w ramach Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA).

Październik 2024

Część członków rezerwowego zespołu astronautów ESA, w tym Czech Aleš Svoboda, rozpoczęła pierwszy z trzech dwumiesięcznych programów szkoleniowych w Europejskim Centrum Astronautów (EAC) w Kolonii, Niemcy. Szkolenie obejmuje kluczowe umiejętności techniczne i operacyjne, systemy statków kosmicznych oraz przygotowanie do sytuacji awaryjnych, w tym ćwiczenia przetrwania w wodzie i warunkach zimowych. Uczestnicy zapoznają się także z aktywnością poza statkiem (EVA) poprzez treningi podwodne w specjalnym basenie ESA, który symuluje spacery kosmiczne — umożliwiając ćwiczenie kluczowych zadań, takich jak naprawy i instalacja sprzętu na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (ISS). Aleš Svoboda podzielił się swoimi doświadczeniami w serii Dziennik Astronauty, opublikowanej na popularnym czeskim portalu eksploracji kosmosu Kosmonautix.cz.